W północnej części wsi Łagów, w sąsiedztwie rozległego parku, w którym rosną 250 letnie dęby i stawów rybnych, znajduje się renesansowy pałacyk. Wybudowano go z polecenia Michała Endera von Sercha w 1581 r. Na podstawie testamentu Karola Endera von Sercha, syna fundatora, wiemy iż w pierwszym ćwierćwieczu XVII w. dwór mieścił bibliotekę, zbrojownię, kolekcję monet oraz dwa wielkie kredensy. W latach 1780-1782, a później jeszcze w XIX w., dwór został poddany renowacji. Ostatniego remontu pałacu dokonano na początku XXI wieku. Opisywana budowla jest założeniem czworobocznym z wieżą. Pierwotnie dwór posiadał dwa narożne, okrągłe bastiony obronne, zaś jego elewację zdobiły dekoracje sgraffitowe.
Z racji bliskiego sąsiedztwa Zgorzelca i komfortowego umeblowania, pałacyk w Łagowie był często odwiedzany przez władców, arystokratów i wysokich oficerów. W 1620 r. rezydował tutaj margrabia karniowski Jan Jerzy Hohenzollern, dowódca 18-tysięcznego korpusu mającego chronić Łużyce przed wojskami cesarskimi i saskimi.
W 1633 r. łagowski zameczek obrał sobie za kwaterę książę frydlancki i żagański, Albrecht von Wallenstein (generalissimus kierował wówczas oblężeniem Zgorzelca). Latem 1680 r. często pojawiał się we dworze Jan Jerzy III Wettyn. W tym okresie był onjeszcze następcą tronu. Książę uciekł z Drezna z powodu szalejącej w stolicy Saksonii zarazy. Wettyn mieszkał w Zgorzelcu, wszelako wielokrotnie zajeżdżał konno do łagowskiego dworu w celach głównie kulinarnych. Liczący 34 lata książę lubił ucztować na świeżym powietrzu w cieniu starych dębów przypałacowego parku. Opuścił on Zgorzelec, a tym samym i Łagów, dopiero po otrzymaniu wieści o śmierci ojca, Jana Jerzego II, który padł ofiarą epidemii.
Obecnie pomieszczenia pałacu poddane są gruntownej przebudowie. Nawiązując do słynnych łagowskich uczt obecni gospodarze pałacu chcą utworzyć tutaj miejsce biesiad, spotkań rodzinnych i bankietów. W budynkach gospodarczych powstały dwie sale bankietowe i konferencyjne, nowocześnie wyposażone, mogące pomieścić w sumie około 350 osób.
Obecny późnoromański kościół, został wybudowany w 1346 roku. W drugiej połowie XVI wieku dokonano gruntownej przebudowy jego wnętrza. Wówczas to kościół otrzymał nowe prezbiterium. Zapewne wtedy dobudowano kruchtę i zakrystię. W 1675 roku zmieniono kolejny raz wystrój świątyni oraz wyremontowano wieżę. Remonty wieży prowadzone były jeszcze w latach 1675, 1681 i 1765. W trakcie przebudowy w 1880 roku zostały przekute wszystkie otwory okienne i drzwiowe oraz nałożono tynki. W kolejnych latach świątynia był jeszcze wielokrotnie remontowana. Podczas remontu w latach
1970- 1971 rozebrano empory boczne oraz zdemontowano barokową ambonę. Natomiast w 1992 roku wykonano naprawę hełmu wieży, a w 1994 roku wymieniono uszkodzone rynny. W 1996 roku przeprowadzono kolejny remont wieży kościelnej, a w trakcie remontu w
1998 roku wymieniono pokrycie dachu na ceramiczną dachówkę karpiówkę. W 2001 roku przeprowadzono prace związane z osuszeniem i odwodnieniem kościoła, a w roku następnym wymalowano wnętrze kościoła. W 2008 roku przeprowadzono remont zabytkowych organów kościelnych.
Kościół wzniesiony został z cegły i kamienia polnego z narożami akcentowanymi ciosami. Jest to budowla jednonawowa, salowa, orientowana, posiadająca trójprzęsłową nawę z wydzielonym od wschodu węższym prezbiterium zamkniętym półkolistą apsydą, tak charakterystyczną dla wszystkich budowli romańskich. Od południa do prezbiterium dobudowana jest piętrowa zakrystia, natomiast od północy XVI wieczna loża kolatorska. Świątynia posiada trzy kruchty: jedną od południa, a dwie od północy. Bryła świątyni nakryta jest spadzistymi dachami dwuspadowymi, krytymi dachówką ceramiczną. Przy nawie od północy i południa znajdują się dwa symetryczne aneksy z klatkami schodowymi na nieistniejące dzisiaj empory. Nad nawą wznosi się 8- boczna sygnaturka zwieńczona kopulastym, jednoprześwitowym hełmem. Zachowały się tam ciekawe zabytki ludwisarstwa – trzy spiżowe dzwony z 1922 roku. Na północnej ścianie świątyni znajdują się kartusze herbowe ( m.in. Endera v. Sercha; V. Geisslera). Ciekawe portale: późnogotycki z początku XVI wieku, renesansowy z końca XVI wieku z dekoracją sgraffitową i klasycystyczny z 1782 roku. Nawa i prezbiterium przykryte zostały późnogotyckim sklepieniem sieciowym. We wnętrzu kościoła zachowało się wiele interesujących zabytków ruchomych. Najcenniejszy z nich to: barokowy prospekt organowy z 1741 roku, którego budowniczym był Christow Meywald z Pobiednej. Na murach apsydy znajdujemy wykonany z piaskowca nagrobek z końca XVIII wieku.
Kościół jak i przyległy do niego cmentarz otoczony jest niewysokim ceglanym murem.
Pierwszym ewangelickim pastorem był tutaj w latach 1530-1545 Sartorius, szewc
z pobliskiego Görlitz, którego wyświęcił na kapłana sam Marcin Luter.
Do najcenniejszych zabytków kościelnych należą:
- Barokowy prospekt organowy z 1741 roku
- Nagrobek z piaskowca Buchera z 1776 roku;
- 3 portale: późnogotycki z piaskowca z początku XVI wieku, renesansowy z końca XVI wieku z dekoracją sgraffitową, klasycystyczny z piaskowca z 1782 roku;
- 4 kartusze herbowe m.in. Endera v. Sercha; V. Geisslera;
- 3 dzwony spiżowe z 1922 roku.
Fot: Leszek Szostek
